Google Arama olmadan bir günümüzü geçirmek artık neredeyse imkânsız. Kod hatalarını araştırırken, bir CSS özelliğinin tarayıcı desteğini kontrol ederken ya da “Cumulative Layout Shift tam olarak neydi?” diye tekrar tekrar bakarken, arama motorları bizim düşünce şeklimizin bir uzantısı hâline geldi.
Ama son zamanlarda bir şeyler eksik. Arama sonuçları giderek kalabalıklaştı. Reklamlar, SEO ile şişirilmiş içerikler, tıklama tuzağı gibi başlıklarla dolu sayfalar… Gerçek bilgiye ulaşmak için bir sürü dijital gürültüyü aşmak gerekiyor. Evet, sistem hâlâ hızlı ama bazen de fazla yüzeysel, fazla kalabalık, fazla yorucu.
İşte tam da bu noktada, Google’ın I/O 2025 etkinliğinde tanıttığı AI Mode özelliği sıradan bir güncellemeden fazlasıydı. Sanki Google bile kabul etmiş gibiydi: Arama artık olduğu haliyle yeterli değil, değişmesi gerekiyor.
Peki AI Mode Tam Olarak Ne?
İlk bakışta, klasik arama kutusuna eklenmiş bir sohbet robotu gibi görünebilir. Ama mesele sadece bu değil. AI Mode, arama sonuçlarının yapısını temelden yeniden düşünüyor. Görünümü değil, amacı değiştiriyor.
Artık kullanıcıya 10 bağlantı sunmak yerine, doğrudan sorunun cevabını vermeyi hedefliyor. Ama bu, bir blogtan alınmış kısa bir alıntı değil. AI Mode, birçok kaynaktan veriyi toplayıp özetliyor ve derlenmiş bir yanıt sunuyor. Google’da arama yapmak değil de, interneti önceden okumuş birine sormak gibi hissettiriyor.
Ayrıca yalnızca yazılı sorulara cevap vermiyor. Görsel yükleyebilir, sesle sorgu yapabilir, hatta soruyu sorup sonra yön değiştirebilirsiniz. Arama, bir işlem değil; karşılıklı bir diyaloğa dönüşüyor.
Nasıl Çalışıyor?
Bu özelliğin merkezinde, Google’ın yeni nesil büyük dil modeli Gemini 2.5 yer alıyor. Bu model sadece ne sorduğunuzu anlamakla kalmıyor, soruyu parçalara ayırıyor, genişletiyor ve her parçayı farklı birer sorguya çevirerek eşzamanlı şekilde arıyor [1].
Örneğin şöyle bir soru sorarsanız:
“Tailwind CSS’i kurumsal bir projede prodüksiyon ortamında kullanmak güvenli mi?”
AI Mode bunu şöyle alt başlıklara bölebilir:
- Tailwind CSS nedir?
- Prodüksiyonda kullanımı güvenli mi?
- Kurumsal senaryolarda bilinen zorluklar neler?
- Gerçek dünyadan örnekler var mı?
Tüm bu alt sorular için ayrı ayrı aramalar yapar ve sonra tümünü birleştirerek tek bir, kapsamlı yanıt verir. Eğer daha önce bir karar vermek için Stack Overflow, MDN, birkaç blog yazısı ve birkaç GitHub tartışması arasında mekik dokuduysan, farkı hemen hissedersin.
Web Geliştiriciler İçin Neden Önemli?
Burada iş biraz kritikleşiyor. Çünkü biz geliştiriciler ve içerik üreticileri yıllardır SEO dünyasında yaşıyoruz. Anahtar kelime yoğunluğu, schema kullanımı, sayfa taranabilirliği… Bunların hepsi içeriklerimizin keşfedilme biçimini belirliyordu.
Ama AI Mode artık bağlantıları listelemiyor. Onları özetliyor ve bir anlamda yerine geçiyor.
Bu yeni deneyim varsayılan hâle gelirse, insanların sitelere tıklama ihtiyacı azalacak. Kullanıcı için bu harika ama bizim gibi web üzerinde içerik üretenler için dengeleri değiştiren bir gelişme.
Beraberinde şu soruları da getiriyor:
- Artık yapılandırılmış veriler hâlâ bu kadar önemli mi?
- İçerikleri insanlar için okunabilir değil, makineler için analiz edilebilir biçimde mi hazırlamalıyız?
- Tıklamanın olmadığı bir dünyada, görünürlüğü nasıl ölçeriz?
Bu sadece kullanıcı arayüzüyle ilgili bir değişiklik değil, görünürlük ve üretkenlik kavramlarının yeniden tanımlanması.
Gizlilik ve Ücretlendirme Tarafı
AI Mode’un kişiselleştirilmiş yanıtlar sunmak için Gmail, Haritalar gibi kişisel Google servislerinden veri çekebildiği açıklandı [2]. Bu, kullanıcının hayatını kolaylaştırsa da, veri gizliliği konusunu yeniden gündeme getiriyor.
Öte yandan Google bu yeni arama deneyimini tüm kullanıcılar için aynı şekilde sunmuyor. Gelişmiş özellikleri kullanmak isteyenler için aylık 25 dolarlık “AI Premium” ve aylık 250 dolarlık “AI Ultra” gibi abonelik planları sunulmaya başlandı [3].
Bu da internetin geleceği için şu soruyu gündeme getiriyor:
En iyi arama deneyimi artık ücretsiz olmayacak mı?
Şimdilik Durum Ne?
AI Mode henüz tüm kullanıcılara açılmış değil. Şu anda deneme sürecinde ve varsayılan mod olarak değil, kullanıcı tercihine bağlı olarak çalışıyor. Ancak yön çok net: Google artık sadece web’in indeksini sunmak istemiyor, yorumlayıcısı olmak istiyor.
Geliştirici ve içerik üreten biri olarak, bu gelişme beni hem heyecanlandırıyor hem de biraz tedirgin ediyor. Web’in evriminin bir sonraki adımı gözümüzün önünde şekilleniyor. Her büyük dönüşüm gibi, içinde hem fırsat hem de belirsizlik barındırıyor.
Belki de artık sıralamada üstte yer almak değil, gerçekten işe yarayan yanıtlar vermek önemli hâle gelmiştir.